راهکارهای عملی برای افزایش اعتمادبه‌نفس در طراحی پلان معماری

برای تسلط بر هر مهارتی باید تغییراتی اساسی در نوع نگاه و نگرش خود بدهیم. یکی از مهم‌ترین این تغییرات، تقویت خودباوری یا اعتمادبه‌نفس است. در این مقاله، با راهکارهای بسیار ساده و عملی، به شما یاد می‌دهم چگونه مهارت و اعتمادبه‌نفس خودتان را در طراحی پلان معماری ساختمان‌های مسکونی و پروژه‌های اجرایی افزایش دهید.

شما را کاملاً درک می‌کنم!

قبل از هر چیز باید بگویم که کاملاً شما را درک می‌کنم! چرا که خیلی سخت و دردناک است که مدرک معماری داشته باشید و چندین سال در دانشکده‌های معماری و کلاس‌های مختلف شرکت کرده باشید، ولی اکنون مهارت کافی برای طراحی پلان ساختمان مسکونی را نداشته باشید. (منظورم یک پروژه کاملاً اجرایی است.)

البته شما کاملاً حق دارید. متأسفانه وضعیت آموزشی دانشگاه‌های کشور مخصوصاً در رشته معماری اصلاً مناسب نیست و فارغ‌التحصیلان این رشته مهارت و اعتمادبه‌نفس لازم برای ورود به بازار کار معماری را ندارند. به‌همین دلیل است که اکثر دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته معماری نمی‌توانند شغل و درآمدی مناسب با رشته تحصیلی خود داشته باشند. البته آن دسته از افرادی که از مهارت کافی در این زمنیه برخوردارند، توانسته‌اند درآمدهای قابل توجهی از فعالیت در زمینه معماری و طراحی پلان ساختمان‌های مسکونی کسب کنند.

مهارت‌های مورد نیاز برای طراحی پلان معماری

به‌عنوان یک آرشیتکت و مهندس معمار، از شما انتظار می‌رود با مراحل طراحی پلان ساختمان مسکونی آشنایی کامل داشته باشید و به‌راحتی بتوانید یک ساختمان مسکونی را به بهترین نحو ممکن طراحی کنید، به‌گونه‌ای که علاوه بر رعایت کلیه ضوابط  و مقررات شهرداری و شهرسازی، تمام اصول و نکات اجرایی مربوط به سازه و تأسیسات، مثل آکس‌بندی و ستون‌گذاری، موقعیت مهاربندها و دیوارهای برشی، داکت‌های تأسیساتی و… را در طراحی پلان معماری پیش‌بینی کرده باشید.

قبل از هر چیز باید بر اصول و مفاهیم پایه طراحی معماری تسلط کافی داشته باشید. سپس لازم است آشنایی کافی با طراحی سازه ساختمان و همچنین تأسیسات مکانیکی و الکتریکی داشته باشید تا بتوانید پلان معماری ساختمان مسکونی را به بهترین نحو ممکن طراحی کنید.

نگران نباشید!

اگر در دوران تحصیل خود در رشته معماری، آنطور که باید و شاید بر اصول و مفاهیم پایه طراحی معماری و همچنین نحوه طراحی اجرایی ساختمان‌های مسکونی تسلط پیدا نکرده‌اید، لطفا نگران نباشید.

شما دانش‌آموخته رشته معماری هستید و من به شما اطمینان می‌دهم که یادگرفتن اصول طراحی معماری برای شما کار بسیار ساده‌ای خواهد بود. من در سایت رادآرشیتکت تمام تلاش خودم را می‌کنم تا مهارت‌های مورد نیاز برای طراحی پلان ساختمان‌های مسکونی را به ساده‌ترین شکل ممکن به شما آموزش بدهم.

این کار فقط به کمی تمرین و علاقه احتیاج دارد. به شما اطمینان می‌دهم که بعد از کمی تمرین، علاقه‌تان روزبه‌روز بیشتر می‌شود و از میزان پیشرفت‌تان در طراحی پلان ساختمان‌های مسکونی شگفت‌زده خواهید شد!

هیچ هیولایی در کار نیست!

بسیاری از ما طراحی پلان معماری ساختمان‌های مسکونی را برای خودمان تبدیل به یک هیولا کرده‌ایم! یادتان باشد، وقتی طراحی پلان معماری را در ذهنمان کاری پیچیده تلقی می‌کنیم، در عمل هم واقعاً پیچیده می‌شود!

اما من به شما می‌گویم یادگیری اصول طراحی پلان آن‌قدرها هم دشوار نیست و طراحی پلان معماری بسیار ساده‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنید. بیایید از این‌به‌بعد، به طراحی معماری به عنوان فرآیندی بسیار ساده نگاه کنیم.

در این مقاله و مقالات بعدی، نحوه انجام این کار را به شما خواهم گفت و سعی می‌کنم به شما کمک کنم تا مسیر یادگیری خود را ساده کنید.

برای یادگیری و تسلط بر طراحی پلان معماری فقط کافی‌است روی چند موضوع بسیار ساده و بدیهی تمرکز داشته باشید.

در ادامه این مقاله، یکی از پایه‌ای‌ترین موضوعات در طراحی معماری، یعنی خوب دیدن و نقدکردن را با هم بررسی می‌کنیم.

7 روش برای افزایش اعتمادبه‌نفس در طراحی پلان معماری

1- با دقت به محیط اطرافتان نگاه کنید.

این اولین مرحله کار است. شرط می‌بندم تا حالا حتی به خانه‌ای که در آن زندگی می‌کنید یا ساختمانی که در آن کار می‌کنید بادقت و از زاویه نگاه یک معمار، نگاه نکرده‌اید.

متاسفانه اکثر خانه‌هایی که در اطراف خود می‌بینید از طراحی اصولی و مهندسی برخوردار نیستند.

اگر با دقت نگاه کنید متوجه می‌شوید که در طراحی پلان معماری این ساختمان‌ها ایرادات اساسی بسیار زیادی وجود دارد.

بعضی این ایرادات به‌قدری واضح هستند که حتی مادربزرگتان هم متوجه آن‌ها شده است!

به‌عنوان مثال حتماً تا حالا شنیده‌اید که:

• تو این خونه نمیشه یه جای درست پیدا کرد که تلویزیون رو اونجا بزاریم!
• این خونه همه‌چیزش خوبه، فقط کمد خیلی کم داره!
• چقدر اتاق‌های این خونه کوچیک و تاریکه!
• عیب این خونه اینه که پارکینگ نداره!
• سرویس‌پله اینجا خیلی تنگ و باریکه و جابه‌جایی وسایل خیلی سخته!
• کاش آشپزخونه یک پنجره به فضای آزاد داشت!
• و خیلی چیزهای دیگه…

نگاه نقادانه به فضاهای معماری و پیداکردن ضعف‌های موجود در طراحی پلان معماری انواع ساختمان‌ها، اولین قدم برای یادگیری طراحی معماری است.

2- به ایراد گرفتن از نقشه ساختمان عادت کنید!

بله درست متوجه شدید، شروع کنید به ایراد گرفتن از کار دیگران!

برای شروع یادگیری طراحی پلان، لازم نیست بهترین ایده ممکن را در ذهن داشته باشید. فقط کافی است در نقدکردن کار دیگران مهارت کافی کسب کنید. ایرادگرفتن از طراحی دیگران ساده‌ترین کار ممکن است!

این کار دو مزیت ویژه دارد:

• وقتی ایرادگرفتن از طراحی پلان معماری را شروع می‌کنید، ذهن‌تان به صورت ناخودآگاه درگیر موضوع شده و به‌دنبال پیداکردن گزینه بهتر می‌گردد.
• با این کار و به مرور زمان، با محدودیت‌های موجود در روند طراحی ساختمان آشنا می‌شوید و نه تنها ایراداتی که از طراحی پلان ساختمان می‌گیرید اصولی‌تر  و منطقی‌تر خواهد بود، بلکه راهکارهای اصولی‌تری  نیز برای رفع ایرادات موجود ارائه می‌دهید.

پس از همین الان شروع کنید به بررسی طرح‌های مختلف معماری و ایرادگرفتن از کار دیگران! (می‌توانید پلان‌هایی که من طراحی کردم را هم نقد کنید.)

3- از طراحی پلان معماری خانه و آپارتمان خودتان شروع کنید.

بیایید از همین خانه‌هایی که در آن زندگی می‌کنید شروع کنیم. سعی کنید با یک نگاه تیزبین و نقادانه، ایرادات موجود در طراحی پلان معماری ساختمانی که در آن زندگی می‌کنید را پیدا کنید.

اصلا اهمیتی ندارد که منزل شما 40 متر است یا 400 متر! یک ساختمان ویلایی است یا آپارتمان! در تهران زندگی می‌کنید یا در یک روستای دورافتاده! کاری که باید انجام دهید این است:

مشکلاتی را که در طراحی خانه‌تان وجود دارد را در موقعیت‌های مختلف بررسی کنید و با خود فکر کنید چه تغییراتی باید در طراحی پلان ساختمان انجام شود، تا اوضاع بهتر شده و مشکلات موجود رفع یا حداقل کمتر شود.

به عنوان مثال شاید محل قرارگیری آشپزخانه در پلان معماری درست نباشد. این را شاید تا حالا متوجه نشده باشید. کافی‌است موقعیت‌های مختلف استفاده از این فضا را بررسی کنید.

• مثلاً ممکن است آشپزخانه در مکانی واقع شده باشد که از نور و تهویه مناسب برخوردار نباشد. و این را زمانی متوجه شوید که در حال پخت‌وپز هستید و از گرمای محیط یا بوی زیادی که در آن پیچیده احساس کلافگی کرده و آرزو کنید ای کاش آشپزخانه شما یه پنجره به حیاط یا فضای بیرون داشت!

• یا زمانی که میهمان غریبه‌ای در منزل دارید و قصد آماده‌سازی تجهیزات پذیرایی را دارید و یا مشغول آشپزی هستید، متوجه شوید کسانی که در پذیرایی هستند، به‌طورکامل به آشپزخانه و فعالیت‌هایی که در آن انجام می‌شود، اشراف دارند و این موضوع شدیداً شما را معذب کند. مخصوصاً اگر ظرف‌های شام دیشب را هنوز نشسته باشید!

• یا ممکن است زمانی که در اتاق‌خواب قصد استراحت دارید سروصدای بیرون و یا حتی تابش بیش‌ازحد نور مستقیم آفتاب، مانع آرامش شما شود.

به‌عنوان یکی از ساکنین منزل سعی کنید تمام مشکلات طراحی موجود را پیدا کرده و در ذهن خودتان تحلیل کنید. این کار را آنقدر ادامه دهید تا بهترین راه‌حل ممکن را برای رفع اشکالات طراحی پلان موجود پیدا کنید.

4- به تغییرات پلان معماری فکر کنید.

هر زمانی که متوجه اشکال و ایرادی در طراحی پلان ساختمان موجود شدید، از خودتان بپرسید:

“چه تغییراتی باید در طراحی پلان معماری ساختمان انجام شود تا مشکلات موجود از بین برود؟”

سعی کنید از قدرت تخیل‌تان استفاده کنید و اصلاحات مورد نظرتان را به وضوح در ذهن ببینید و معایب و مزایای هر تغییر احتمالی را بررسی کنید. مطمئن هستم که در کمال تعجب خواهید دید که در بسیاری از موارد، حتی لکه‌گذاری پلان معماری و جانمایی فضاهای اصلی در پلان به درستی انجام نشده است!

احتمالاً شما هم اتاق‌خواب‌های زیادی را دیده‌اید که ابعاد استانداردی ندارند، فاقد نور مستقیم هستند و یا درِ آن‌ها مستقیماً به فضای پذیرایی باز می‌شود!

5- بازی کنید!

این تحلیل فضا را در مورد هر مکانی که در آن قرار می‌گیرید انجام دهید. در دانشگاه، محل کار، خانه دوستان و اقوام و هر جای دیگر. اما سعی کنید در ابتدای کار، بیشتر تمرکزتان روی طراحی پلان معماری خانه و آپارتمان‌های مسکونی باشد. چون ریزفضاهای آن کاملاً برای شما آشنا و ملموس است و اگر شما به اصول طراحی پلان ساختمان‌های مسکونی مسلط شوید، در آینده خیلی راحت‌تر و بهتر می‌توانید، پروژه‌های عمومی نظیر ساختمان‌های اداری، بیمارستان، هتل، مراکزخرید، مجتمع‌های تفریحی ورزشی و… را طراحی کنید.

سعی کنید این کار را به‌عنوان یک تفریح انجام دهید. اصلاً خودتان را ناراحت نکنید اگر برای حل مشکلات موجود در طراحی پلان ساختمان، راه‌حلی به ذهن‌تان نمی‌رسد. برای شروع، همین‌که قادر باشید اشکالات موجود در طراحی پلان معماری را ببینید، بسیار مهم و ارزشمند است.

اجازه دهید ذهن‌تان درگیر این ایرادات شود. ممکن است خیلی اتفاقی، پاسخ مشکل طراحی پلان معماری منزل خودتان را در طراحی منزل دوست‌تان ببینید!

6- کتاب 7 نکته در طراحی واحدهای مسکونی را بخوانید!

چند سال پیش این کتاب الکترونیکی را منتشر کردم که بسیار مورد توجه دانشجویان و فارغ‌التحصیلان معماری و عمران و همچنین افرادی که در ساخت و ساز فعالیت می‌کنند، قرار گرفت. حتما همین الان کتاب 7 نکته طلایی در طراحی واحدهای مسکونی را دانلود و مطالعه کنید. در این کتاب به نکات ظریف و ترفندهایی اشاره کرده‌ام که بسیاری از طراحان ساختمان، در زمان طراحی پلان ساختمان‌های مسکونی رعایت نمی‌کنند. این کتاب را چندین بار و با دقت بخوانید و هر سوالی داشتید، حتما در پایین همین مقاله مطرح کنید تا خیلی زود به آن پاسخ دهم.